چهارشنبه، ۲۱ آبان ۱۴۰۴
معرفی روغن اسطوخودوس که از گلهای گیاه اسطوخودوس ،(Lavender Essential Oil) روغن اسطوخودوس استخراج میشود، یکی از محبوبترین و پرکاربردترین روغنهای (Lavandula angustifolia) اساسی در جهان است. این روغن به دلیل عطر شیرین، گلی و آرامبخش خود شهرت دارد و هزاران سال است که در پزشکی سنتی و رایحهدرمانی مورد استفاده قرار میگیرد. تاریخچه استفاده از اسطوخودوس به تمدنهای باستان، از جمله رومیان که از آن برای معطر کردن حمامهای خود استفاده میکردند، بازمیگردد. امروزه، این روغن نه تنها در صنایع آرایشی وبهداشتی کاربرد فراوان دارد، بلکه به عنوان یک ابزار قدرتمند در حوزه سلامت روان و درمانهای
طبیعی شناخته میشود.
Lavandula است. گونه (Lamiaceae) گیاه اسطوخودوس متعلق به خانواده نعناعیان اسطوخودوس واقعی یا انگلیسی( رایجترین منبع برای تولید روغن با کیفیت angustifolia ) درمانی است. این گیاه بومی مناطق مدیترانه است و در ارتفاعات خشک و آفتابی بهترین رشد را دارد. ساختار گلها حاوی غدد کوچک رزینی است که روغن فرار را در خود نگه میدارند.
بخش اول: خواص درمانی و فواید کلیدی سلامتی
روغن اسطوخودوس دارای ترکیبات فعالی است که خواص درمانی متعددی را به آن میبخشد. این خواص شامل اثرات آرامبخش، ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی و ضد میکروبی است.
کاهش سطح کورتیزول: استنشاق رایحه اسطوخودوس به کاهش سطح کورتیزول هورمون استرس کمک کرده و میتواند اضطراب، تنش و علائم افسردگی خفیف راتسکین دهد.
افزایش آرامش: استفاده از آن در محیط کار یا قبل از مواجهه با موقعیتهای استرسزا مانند پرواز یا ملاقاتهای مهم توصیه میشود.
استفاده از دیفیوزر در اتاق خواب یک ساعت قبل از خواب، یا استفاده از چند قطره رقیق شده روی نقاط نبض یا بالش، میتواند به تنظیم ریتم شبانه روزی کمک کند.
روغن اسطوخودوس یک مرهم طبیعی قدرتمند برای پوست است. ضدالتهاب و آنتیسپتیک )ضدعفونیکننده(: به دلیل خاصیت ضدعفونیکنندگی ملایم، برای تسکین سوختگیهای سطحی )مانند آفتابسوختگی درجه یک(، جای نیش حشرات، اگزما و تحریکات پوستی مفید است. این خاصیت به دلیل توانایی آن در مهار رشد باکتریها و کاهش قرمزی و تورم است.
ترمیم و جوانسازی: خواص آنتیاکسیدانی اسطوخودوس به محافظت از سلولهای پوستی در برابر رادیکالهای آزاد کمک میکند. استفاده موضعی رقیق شده آن میتواند به کاهش ظاهر جای زخم و آکنه با تسریع فرآیند بازسازی بافت کمک کند.
تأثیر بر کلاژنسازی: برخی تحقیقات اولیه نشان میدهند که استفاده از اسطوخودوس میتواند مسیرهای مربوط به سنتز کلاژن را تحریک کند.
روغن اسطوخودوس کاربردهای تسکیندهنده درد نیز دارد:
سردردهای تنشی و میگرن: استفاده موضعی آن )به صورت رقیق شده با روغن پایه( روی شقیقهها یا پشت گردن میتواند به کاهش سردردهای ناشی از تنش عضلانی کمک کند. دردهای عضلانی و مفاصل: خواص ضداسپاسمیک آن به شل شدن عضلات منقبض کمک میکند. ماساژ دادن ناحیه دردناک با محلول رقیق شده اسطوخودوس میتواند جریان خون را بهبود بخشد و درد را تسکین دهد.
کیفیت و کارایی یک روغن اساسی ارتباط مستقیمی با روش استخراج و خلوص شیمیایی آن دارد.
فرآیند استخراج: تقطیر با بخار آب
از گلهای تازه یا خشک (Steam Distillation) روغن اسطوخودوس با روش تقطیر با بخار آب شده گیاه اسطوخودوس به دست میآید.
مراحل کلیدی: 1. بخاردهی: بخار آب داغ از میان مواد گیاهی (گلها و ساقه ها) عبور داده میشود. 2. حمل: مولکولهای فرار روغن اساسی توسط بخار حامل حمل شده و به شکل مخلوط آب و روغن خارج میشوند.
3. جداسازی: این مخلوط به یک ظرف جداکننده هدایت میشود. از آنجا که روغن سبکتر از آب است، روی سطح آب (Florentine Flask) شناور شده و میتوان آن را به دقت جدا کرد. این فرآیند اطمینان میدهد که روغن استخراج شده خالص، بدون باقیمانده حلالهای شیمیاییو با حفظ خواص ترمولابیل حساس به حرارت فعال گیاه است.
روغن اسطوخودوس یکی از ملایمترین روغنهای اساسی است، اما روغن خالص آن بسیار قویاست و باید با احتیاط مصرف شود.
روشهای رایج مصرف
بسته به هدف درمانی، روش مصرف متفاوت خواهد بود:
( Aromatherapy( ۱. رایحه درمانی
این روش سریعترین راه برای تأثیرگذاری بر سیستم عصبی است.
دیفیوز کردن: استفاده در دیفیوزر اولتراسونیک )مهساز( برای انتشار مولکولهای معطر در هوا. این روش برای بهبود تمرکز، کاهش استرس محیطی یا کمک به خواب عالی است.
(معمولا 3 تا 5 قطره در هر 100 میلیلیتر آب).
استنشاق مستقیم: استفاده از یک تا دو قطره روی دستمال کاغذی، پنبه، یا روی مچ دست و تنفس عمیق در مواقع اضطراب شدید.
بخار درمانی: افزودن 1 تا 2 قطره به یک کاسه آب داغ و پوشاندن سر با حوله برای تسکین احتقان سینوسی (با احتیاط).
(Topical Application( ۲. کاربرد موضعی
استفاده مستقیم بر روی پوست
کاربردها: ماساژ دادن رقیق شده روی شقیقهها برای سردرد، استفاده روی زخمهای کوچک، یا ترکیب با لوسیون بدن برای خواص مرطوبکنندگی و آرامشبخشی.
۳. استفاده در حمام
افزودن چند قطره به آب حمام گرم برای آرامش کل بدن.
نکته پخشکننده: از آنجا که روغن و آب با هم مخلوط نمیشوند، برای جلوگیری از تماس روغن خالص با پوست در یک نقطه(که ممکن است باعث سوزش شود)، بهتر است ابتدا چند قطره اسطوخودوس را با یک ماده امولسیونکننده مانند یک قاشق نمک اپسوم نمک دریایی یا یک صابون مایع ملایم مخلوط کرده و سپس آن ترکیب را ،(Epsom Salt) به آب جاری حمام اضافه کنید.
بخش چهارم: مطالعات تکمیلی و کاربردهای خاص
گستره استفاده از روغن اسطوخودوس فراتر از رایحهدرمانی صرف است و در حوزههایتخصصیتری نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
)CNS( ۴.۱ . تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی
تحقیقات بیشتری بر مکانیسمهای بیوشیمیایی اثرات آرامبخش اسطوخودوس متمرکز شدهاند. آزمایشگاهی( نشان میدهند که لینالول میتواند ( in vitro مطالعات :GABA تأثیر بر گیرندههای GABA در مغز تأثیر بگذارد. گیرندههای )GABA( بر فعالیت گیرندههای اسید گاما-آمینوبوتیریک نقش اصلی در کاهش تحریکپذیری نورونها و ایجاد آرامش دارند. روغن اسطوخودوس ممکن
مشابه برخی داروهای آرامبخش عمل کند، اما به صورت طبیعیتر ،GABA است با تقویت اثرات و با عوارض جانبی کمتر. برخی زنان در دوران پیش از قاعدگی دچار نوسانات خلقی، اضطراب و :PMS کاهش علائم
گرفتگیهای خفیف میشوند. استفاده از ماساژ شکم با روغن اسطوخودوس رقیق شده میتواند به کاهش این علائم کمک کند.
روغن اسطوخودوس به دلیل خواص تقویتکننده فولیکولها و ضد میکروبی خود، برای سلامتپوست سر مفید است.
از آنجا که شوره سر اغلب ریشه قارچی یا التهابی دارد، مالش پوست سربا روغن اسطوخودوس رقیق شده )ترکیب با روغن کرچک یا جوجوبا( میتواند به کاهش
خارش و پوسته پوسته شدن کمک کند.
اگرچه تحقیقات قطعی برای تأیید مستقیم اثر آن بر رویش مو در انسان محدود است، اما در مدلهای حیوانی نشان داده شده است که اسطوخودوس میتواند به افزایش تعداد فولیکولهای مو کمک کند.
۴.۳ . خواص ضد قارچی و میکروبی اسطوخودوس دارای طیف وسیعی از فعالیتهای ضد میکروبی است. مقایسه با آنتیبیوتیکها: تحقیقات نشان دادهاند که روغن اسطوخودوس در غلظتهای خاصی میتواند در برابر برخی سویههای باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی )مانند استافیلوکوکوس اورئوس( و همچنین برخی قارچها )مانند کاندیدا آلبیکانس( مؤثر باشد. این خاصیت آن را به افزودنی خوبی برای پاککنندههای طبیعی خانگی تبدیل میکند.
حرز امیرالمومنین علیه السلام ( افزایش رزق و روزی و خرید و فروش منزل و ماشین و ...)
حرز حضرت زهرا (س) ( دفع بلایای طبیعی و باطل کردن هر نوع سحر و طلسم و .... )
حرز امام کاظم علیه السلام ( دفع شیاطین و جنیان و هرنوع موجود مزاحم و ماورائی )
حرز امام جواد علیه السلام ( دفع چشم زخم و برکت مال ، جلویگیری از بی آبرویی و فقر و 72 خاصیت دیگر )
حرز شرف شمس ( دارای اسم اعظم خداوند ، ایجاد محبت بین زوجین ، بازگشت فرزندان فراری از منزل )
حرز مفتاح ( حرز مخصوص گشایش ، هر نوع بستگی را باز میکند ، حرز ازدواج ، پیدا کردن شغل و .... )
دمنوش حلبه : کاهش و کنترل قند خون و دیابت نوع یک و دیابت نوع دو
دمنوش کزبره : بهبود کلسترول و چربی خون و تری گلیسیرید
دمنوش خارسنگ : از بین برنده سنگ کلیه مثانه و عفونت مجاری ادراری و حبس بول و تکرر ادرار
دمنوش اطروخیا : بهبود ضعف اعصاب آقایان و تمرکز آقایان بهبود تشویش ذهنی بیخوابی و خوابهای پریشان
دمنوش خبه : ملین و مقویی روده ها و بهبود یبوست و کیست و توده روده ای و بواسیر و خونریزی روده
دمنوش چرغول : بهبود عفونت معده و سوء هاضمه و رفلاکس معده و شلی دریچه معده
دمنوش و پودر چاشنی نانخواه : بهبود ورم معده و سردی معده بهبود نفخ معده و آروغ زیاد
دمنوش و دهان شویه قرنفل : بهبود عفونت دهان و دندان و تسکین درد دندان
دمنوش بنفسج : تب بر و پاکسازی عفونت بدن